Het knispert en kraakt onder onze voeten. De eerste ochtendzonnestralen priemen zich voorzichtig doorheen de wirwar van takken. Opwaaiende bladeren ritselen als een zacht wiegelied door onze schuifelende groep. Een zoete vochtige humusgeur omhult de lege ruimtes tussen de knoestige beuken en eiken. Ik stop. De ogen gericht naar boven, als een kind. Neerdwarrelende bladeren, rond, puntig, rood, bruin, groen dansen hun weg naar het zachte bed van humus. Een eikeblad vleit zich ondeugend neer op een groene muts. Ik glimlach. Zo mooi en teder …
Dit weekend nam ik deel aan een inspirerende introductieworkshop Forest Therapy, oftewel Shinrin-Yoku, georganiseerd door Katriina Kilpi van NatureMinded en haar Finse collega Hanna Kaisa Heilimo.
Overgewaaid van Japan, wordt het bosbaden als wetenschappelijk onderbouwde praktijk in Europa een echte hype. In onze groep dat weekend aanwezig, hebben we allemaal erover gehoord en gelezen. Nu konden we het ervaren, al was het eerder gericht om zelf, als een intro, bosbadwandelingen te leren gidsen. Ook nam ik deel om voor mezelf te onderzoeken of deze hype wel écht iets bijdraagt aan onze wereld.
En al snel krijg ik het inzicht: het is zoals in natuurcoaching. Zolang de facilitators, of gidsen zoals men het liever noemt, hun praktijk niet beperken tot ‘het bos is gezond voor de mens’, kàn bosbaden iets losmaken of verdiepen in je verhouding met het natuurlijke. Op voorwaarde dat dit geleid wordt door een zorgzame (zowel naar aarde toe), missiegedreven en bekwame facilitator of bosbadgids. Zoniet blijft het bij een lucratieve bezigheid, waarbij we op die manier ook het bos blijven ontginnen. Wat als meer om meer groepen het bos in trekken? Welk effect zal dat hebben op de bodem en het hele ecosysteem van het bos en rondom? Ik begin dan al snel te piekeren. Hoe gaat dit dan samen met ‘gezond voor de mens’? Want hoe kunnen wij gezond worden terwijl onze bossen afzien, omdat wij bezig zijn met ‘gezond worden’? Terwijl ik wel de eerste ben om te zeggen dat zelfzorg écht belangrijk is om te kunnen zorgen voor onze samenleving en aarde.
Ik word gerustgesteld. Regelmatig tijdens de uitleg en bij sommige uitnodigingen (wat wij oefeningen noemen waarbij je zelf kiest of je deelneemt) pik ik het woord ‘reciprocity’ op. Te vertalen als : ‘Wat geef je terug aan de natuur?’. De facilitator Hanna-Kaisa Heilimo (Atofios) kadert het goed: als je de intentie hebt om dit voor groepen te organiseren, voel goed vanuit welke overtuigingen en waardenpalet je dit wil doen. Doe je het omdat je het leuk vindt om een groep in het bos te faciliteren en een fijne tijd te bieden? Of handel je ook vanuit je missie en je waarden, en durf je het belang van natuurverbinding voor mensheid en aarde op een zachte manier te duiden? Bezint eer ge begint is de boodschap … We hoeven bijvoorbeeld niet alle weken dergelijke wandelingen in hetzelfde bos te organiseren. Geef het bos de tijd om te recupereren, zoals ons lichaam dat ook nodig heeft als we hebben moeten incasseren. Doseer je wandelingen over de gebieden en de paden heen, met niet te grote groepen. Met een kleinere groep kan het ook mooi en intens worden. Misschien is het effect zelfs duurzamer, omdat je je nog beter kan verbinden met de groep. Vertel als facilitator ook subtiele verhalen die je eigen natuurverbinding illustreren en hoe dit jouw leven heeft veranderd. De facilitator/gids is in die zin ook een rolmodel. Hanna Kaisa en Katriina demonstreerden dit voelbaar.
De manier waarop je je boswandeling houdt, inkleedt, begeleidt, en er een vorm aan geeft, die past bij wie je bent, daarin zit je hele boodschap- of eerder – uitnodiging naar de ander verpakt.
Vanuit die optiek kunnen georganiseerde bosbadwandelingen, geleid door bekwame, zorgzame en missiegedreven bosbadgidsen, op een laagdrempelige manier een uitnodiging zijn naar het verkennen van je natuurverbinding. Is dat nodig? Ja, als je graag in gezelschap leert en ervaart en naar een kader zoekt om meer natuur in je leven te brengen. Nee, als je zelf al diep verbonden bent met de natuur en weet hoe je al je zintuigen helemaal hun gang kan laten gaan, en al op een andere manier het bos ervaart, aanvoelt, leert kennen. Ja, als je graag in groep bent of als je zelf wil leren gidsen op een boeiende manier. Volg dan een goede opleiding, waarin het faciliteren en werken met groepen ook aan bod komt; en je vooral veel gaat oefenen.
Noot. Ik heb niet beschreven wat ik zelf ervaren heb. Ook niet hoe het opgebouwd is. Een uitnodiging dus om het zelf te ervaren. Voor meer info kan je terecht bij https://natureminded.be.
21/11/2018 Ann Sterckx
(Foto: A walk through the forest by Rona Keller)