Ontluikende waterlelies, zachtjes drijvend op de stille vijver. Een waterjuffer strijkt sierlijk neer op het lelieblad. Oogjes duiken op uit het water. ‘Plons’, klinkt het even later. Een kikker. Een koppel eenden vliegt kwakend over mijn hoofd heen. Een zachte bries streelt mijn wang. Op de achtergrond voel ik een aanwezigheid. Ik draai mijn hoofd zachtjes om. Een grazend hert. Nietsvermoedend, voedt ze zich met het lekkere sappige gras. Ik oberveer haar. Hier, op deze plek, voel ik mij thuis. Diep verbonden ben ik met dit gehele ecosysteem van en rond de vijver. Een warm gelukkig gevoel rijst op in mijn hartstreek. Liefde. Als lag mijn vroegere pasgeboren baby in mijn armen. Hoe kan ik anders dan goed voor dit ecosysteem te zorgen? Dit gevoel van verbondenheid helpt mij ook om goed voor mezelf te zorgen. Bij elke nieuwe keuze waar ik voor sta, stel ik me de vraag: is dit ecologisch voor mezelf, voor de ander, de samenleving en de aarde?

We leven in een tijd waarin we de natuur in ons leven beginnen te missen. Mensen zijn op zoek naar een levensstijl die zinvol is en gezond en waarbij de natuur terug een plek krijgt. De huidige toestand van de aarde vraagt om anders met onszelf en de natuur om te gaan. Wat de mens zelf nodig heeft, is tezelfdertijd wat de wereld en het leven nodig hebben: dat de mens zorg draagt voor zijn omgeving, voor het leven, voor de natuur, en dat hij of zij de aarde koestert als een existentieel thuis. Natuurcoaching neemt deze maatschappelijke missie ter harte en kiest voor duurzame ontwikkeling op basis van wederkerigheid.

Natuurcoaching is uitgegroeid tot een vak dat als doel heeft om individuen, groepen en organisaties te begeleiden bij het herstellen van de verbinding met hun natuurlijke zelf, de samenleving en de aarde.

Het gaat verder dan het coachen in de natuur. Bij dit laatste houdt de coach zijn praktijk buiten, gaat de coachee bewegen (bv wandelen of lichamelijke oefeningen) en worden verschillende werkvormen toegepast in de natuur volgens wat de aanmelding nodig heeft. Elk natuurbeeld dat je dan tegenkomt kan een voorbeeld van iets zijn dat zich in het leven van de cliënt afspeelt of inspiratie kan bieden. Metaforen zijn rijk aanwezig en de natuur biedt een krachtige inspiratiebron. Ook wordt hierbij het gezondheidsaspect in acht genomen: voor de coach en coachee is het gezonder om in de natuur te vertoeven, dan de hele dag in een duf kantoor opgesloten te zitten. Hier wordt de natuur ingezet ten voordele van het ontwikkelingsproces van de coachee. Het is nog een antropocentrische vorm van begeleiding.

Als we als natuurcoach kiezen voor duurzame ontwikkeling dan stopt het begeleidingstraject hier niet bij. De natuurcoach omarmt het principe van wederkerigheid. De begeleiding draagt zowel bij tot het welzijn van de coachee, én tot een betere wereld. Dit is een meer ecocentrische gedachte en is de basis van natuurcoaching.

Meer om meer aanmeldingen in onze praktijk wijzen ernaar dat de coachee geen voeling meer heeft met zijn lichaam, zich slecht is gaan voeden, te weinig beweegt, en het natuurlijke geen plek meer heeft in zijn leven. Het vakgebied ecopsychologie, welke de verhouding mens-natuur bestudeert, pleit ervoor om onze verbinding met het natuurlijke te herstellen ten behoeve van het bestaan van de mensheid en onze aarde.

Om met deze aanmeldingen aan de slag te gaan laat de natuurcoach zich hierbij inspireren door het ecologisch wereldmodel en door verschillende inspiratiebronnen uit de ecopsychologie. Hieruit volgen een aantal principes van waaruit de natuurcoach zal werken. Zo zijn bijvoorbeeld mens en niet-menselijke wezens gelijkwaardig en maken we allen deel uit van ecosystemen die op hun beurt deel zijn van grotere gehelen. De natuurcoach zal bij de coachee dit ecologisch bewustzijn uitnodigend activeren. Tijdens het intakegesprek brengt hij de verhouding mens-natuur in. Hiermee peilt hij of de aanmelding te maken heeft met vervreemding van het natuurlijke. Denk hierbij aan uitspraken als: ‘ik leef niet meer mijn eigen leven’, ‘ik kan mijn grenzen niet meer stellen’, ‘ik leef in een ratrace, ik wil daaruit, maar hoe?’, enz. In het Handboek Natuurcoaching vind je nog meer voorbeelden. Is dit het geval, dan zal de natuurcoach de coachee begeleiden in de beweging van vervreemding naar herstel van verbondenheid. Met respect voor de aanmelding en de snelheid waarmee de coachee tot bewustzijn kan komen, zal de natuurcoach de verbinding met het natuurlijke activeren en toewerken naar transformatieve natuurervaringen. Met de Koraalwaaier bijvoorbeeld begeleidt de natuurcoach de coachee doorheen verschillende natuurbelevingslagen. Dit denkmodel veronderstelt dat naarmate de coachee zijn verbinding met het natuurlijke verdiept, de coachee zijn denken, voelen en doen in vraag zal beginnen stellen. Doorheen de verschillende lagen ontdekt de coachee bijvoorbeeld opnieuw zijn zintuigen en gaat hij opnieuw in verwondering voor het natuurlijke. Later leert hij zo diep associëren met natuurelementen, dat er als het ware een symbiotische relatie ontstaat tussen de coachee en het natuurwezen. Dit kan de coachee heel diep raken. Vaak leidt het tot nieuwe gevoelens en gedachten, en soms ook tot verwarring. Een transformatieve ervaring komt tot stand. Het is een intens moment waarbij het diepste innerlijke van de coachee verbonden is met het innerlijke van het natuurelement, gesitueerd in een ecosysteem. Er ontstaat hierin een vorm van uitwisseling. Door de intensiteit ervaren sommigen hierbij een gevoel van spiritualiteit. Er vormen zich hierbij nieuwe overtuigingen en waarden. De transformatieve ervaring hoeft niet altijd zo groot te zijn. Het begint met kleine zaadjes die de coachee plant, die niet alleen beter passen in zijn ecosysteem maar ook in dat van de samenleving en de aarde.

Natuurcoaching geeft een antwoord op een diepe zucht van mensen om weer een thuis te hebben. En ook om zich thuis te voelen in hun lichaam, in hun levensstijl, hun omgeving, hun werk, de samenleving, wereld en aarde. Natuurcoaching helpt mensen weer om lief te hebben en keuzes te maken die goed zijn voor eenieder.

Deel gerust dit bericht (knoppen bovenaan) zodat we samen anderen uitnodigen het te hebben over onze verhouding met het natuurlijke, als bijdrage aan het groter geheel.

Ann Sterckx